Nước thải y tế – Vấn đề và quy trình xử lý

Nước thải y tế là nước thải có nguồn gốc từ việc khám – chữa bệnh cho bệnh nhân tại các cơ sở y tế. Nước thải y tế có thành phần phức tạp và có nguy cơ nguy hiểm cao đối với môi trường và sức khỏe con người. Vì vậy, việc xử lý nước thải y tế là một công việc cần thiết và quan trọng. Bài viết này sẽ giới thiệu về nước thải y tế, các phương pháp xử lý nước thải y tế hiện đại, an toàn và hiệu quả, cũng như các quy định và ví dụ về các dự án xử lý nước thải y tế thành công.

Định nghĩa, nguồn gốc, thành phần, tính chất của nước thải y tế

Theo Thông tư số 20/2021/TT-BYT của Bộ Y tế, nước thải y tế là nước thải phát sinh từ hoạt động chuyên môn trong cơ sở y tế. Trường hợp nước thải sinh hoạt thải chung vào hệ thống thu gom nước thải y tế thì được quản lý như nước thải y tế.

Nguồn gốc của nước thải y tế bao gồm:

– Nước thải từ phòng phẩu thuật, phòng thí nghiệm, tráng phim, vệ sinh dụng cụ y khoa, chất khử trùng, thuốc kháng sinh, các đồng vị phóng xạ được sử dụng trong quá trình chẩn đoán và điều trị bệnh, xét nghiệm và các khoa trong bệnh viện, sản xuất dược liệu…

– Nước thải sinh hoạt của bệnh nhân, người chăm sóc bệnh nhân, cán bộ và công nhân viên trong bệnh viện, từ các nhà vệ sinh, sinh hoạt hàng ngày của bệnh nhân (giặt đồ, vệ sinh cá nhân…), rửa thực phẩm, từ việc làm vệ sinh phòng bệnh…

Thành phần của nước thải y tế rất đa dạng và phức tạp, bao gồm:

– Các chất hữu cơ: protein, lipid, carbohydrate, máu, mủ, dịch tiết, đờm…

– Các chất vô cơ: muối khoáng, kim loại nặng (kẽm, chì, sắt, nhôm, thủy ngân…), ion amoni…

– Các chất hóa học: dung môi trong dược phẩm (axeton, etanol…), chất khử trùng (clohexidin…), thuốc kháng sinh (penicilin…), các đồng vị phóng xạ…

– Các vi sinh vật: vi khuẩn (E.coli, Salmonella…), virus (HIV, HBV…), ký sinh trùng (giun sán…), nấm…

Tính chất của nước thải y tế có thể được đánh giá theo các chỉ tiêu sau:

– Nhiệt độ: dao động từ 20 – 40°C

– Màu sắc: có màu đục do chứa các chất lơ lửng, có thể có màu đỏ do chứa máu

– Mùi: có mùi hôi do chứa các chất hữu cơ bị phân hủy, có thể có mùi khử trùng do chứa các chất hóa học

– Độ pH: dao động từ 6 – 8

– Độ đục: cao do chứa các chất lơ lửng

– Độ COD (hàm lượng oxy tiêu hao khi oxy hóa hoá học): cao do chứa các chất hữu cơ

– Độ BOD (hàm lượng oxy tiêu hao khi oxy hóa sinh học): cao do chứa các chất hữu cơ

– Độ N (hàm lượng nitơ tổng số): cao do chứa các chất protein và ion amoni

– Độ P (hàm lượng photpho tổng số): cao do chứa các chất lipid và phốt phát

– Độ SS (hàm lượng cặn bọt): cao do chứa các chất lơ lửng

– Độ TDS (hàm lượng cặn khô): cao do chứa các muối khoáng và kim loại nặng

– Độ Coliform (số lượng vi khuẩn Coliform): cao do chứa các vi khuẩn gây bệnh

Tác hại của nước thải y tế đối với môi trường và sức khỏe con người

Nếu không được xử lý đúng quy định, nước thải y tế sẽ gây ra những tác hại sau đối với môi trường và sức khỏe con người:

– Gây ô nhiễm nguồn nước: nước thải y tế có thể xâm nhập vào nguồn nước mặt hoặc ngầm, làm giảm chất lượng nước, gây nguy cơ lây nhiễm cho người sử dụng nước.

– Gây ô nhiễm không khí: nước thải y tế có thể bốc mùi hôi, gây khó chịu cho người dân xung quanh. Ngoài ra, nếu sử dụng phương pháp đốt để xử lý nước thải y tế, sẽ sinh ra khí thải có chứa các chất gây ô nhiễm không khí như CO2, SO2, NOx, dioxin…

– Gây ô nhiễm đất: nước thải y tế có thể rò rỉ vào đất, làm giảm khả năng sinh sản của đất, gây ảnh hưởng đến cây trồng và động vật.

– Gây nguy cơ lây lan các bệnh truyền nhiễm: nước thải y tế có thể làm tăng nguy cơ lây lan các bệnh truyền nhiễm cho người tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp với nước thải y tế. Các bệnh truyền nhiễm có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm như viêm gan B, viêm gan C, HIV/AIDS, lao, sốt rét, bệnh tiêu chảy…

Công nghệ xử lý nước thải y tế –  Lọc sinh học nhỏ giọt

Đây là một phương pháp xử lý nước thải y tế hiện đại, an toàn và hiệu quả, được áp dụng rộng rãi ở nhiều nước trên thế giới. Nguyên lý của phương pháp này là sử dụng các bộ lọc sinh học có chứa các vi sinh vật có khả năng phân hủy các chất hữu cơ trong nước thải y tế. Các bộ lọc sinh học được thiết kế dưới dạng những tấm nhựa nhỏ giọt có đường kính từ 1 – 2 cm, được xếp chồng lên nhau trong một khung thép.

Nước thải y tế được bơm lên trên đỉnh của bộ lọc, rồi rơi xuống qua các tấm nhựa nhỏ giọt. Trong quá trình rơi xuống, nước thải sẽ tiếp xúc với các vi sinh vật trên bề mặt của các tấm nhựa, qua đó được phân hủy và làm giảm độ ô nhiễm. Nước thải sau khi qua bộ lọc sẽ được thu gom và xử lý tiếp theo các bước khác như khử trùng, điều chỉnh pH, loại bỏ kim loại nặng…

++ Xem thêm: Màng lọc MBR

Ưu điểm của phương pháp này là:

– Có khả năng xử lý nước thải y tế có độ ô nhiễm cao và đa dạng

– Có hiệu suất xử lý cao, đạt tiêu chuẩn xả thải

– Tiết kiệm diện tích, chi phí và năng lượng

– Dễ vận hành và bảo trì

– Không gây ô nhiễm không khí và tiếng ồn

Nhược điểm của phương pháp này là:

– Cần có nguồn cung cấp oxy liên tục cho các vi sinh vật

– Cần có hệ thống điều khiển tự động để duy trì điều kiện hoạt động của bộ lọc

– Cần có biện pháp xử lý bùn sinh học sinh ra trong quá trình xử lý.

Nước thải y tế là một loại nước thải nguy hại, có nhiều thành phần gây ô nhiễm và lây lan các bệnh truyền nhiễm cho môi trường và sức khỏe con người. Vì vậy, việc xử lý nước thải y tế là một công việc cần thiết và quan trọng.

Hiện nay, có nhiều phương pháp xử lý nước thải y tế hiện đại, an toàn và hiệu quả, như công nghệ lọc sinh học nhỏ giọt, phương pháp theo nguyên tắc AAO, xử lý bằng bùn hoạt tính trong bể hiếu khí… Tùy theo đặc tính, độ ô nhiễm và quy mô của nước thải y tế, có thể lựa chọn phương pháp xử lý phù hợp.

Ngoài ra, cần tuân thủ các quy định của nhà nước về nước thải y tế, để bảo vệ môi trường và sức khỏe con người. Một số ví dụ về các dự án xử lý nước thải y tế thành công ở Việt Nam và trên thế giới cho thấy rằng việc xử lý nước thải y tế không chỉ mang lại lợi ích cho môi trường và sức khỏe con người, mà còn có thể tái chế năng lượng và giảm chi phí vận hành. Đây là một hướng đi đáng khuyến khích và phát triển trong tương lai.

Công ty xử lý nước thải SGE chúng tôi là một trong những công ty hàng đầu hiện nay chuyên xử lý các loại nước thải, đặc biệt là loại nước thải y tế. Các bạn nếu có nhu cầu xin vui lòng liên hệ với SGE chúng tôi qua hotline: 0909.997.365 để được tư vấn và hỗ trợ thêm nhé.